Kategori: Dil

Merhaba,

Bu yazımda Korece öğrenenler ve Korece öğrenmeye ilgi duyanlar için gözden kaçırılmaması gereken bir eseri sizlere tanıtmak istiyorum. Daha önce pek çok yayınımızda Göksel Türközü hocanın çevirileriyle dilimize kazandırılan eserlerin tanıtımına yer vermiştik. Ayrıca kendisinin dil öğrenimi üzerine olan eserlerinden Korece ve Türkçe Arasındaki Benzerlikler üzerine de bir yayın yapmıştık. Bu yayınımızda ele alacağımız Çeviri Amaçlı Korece Atasözleri, Deyimler ve Hanca Dörtlemeler kitabı hem dil öğrenimi konusundaki yayınlarımızı tamamlayıcı nitelikte hem de çeviri eserleri yorumlama yönünden okuyucuları aydınlatacak yönde bir kitap olacak.

Genel okuyucu kitlesi olarak hepimiz Türk edebiyatından eserler okumayı sevdiğimiz gibi çeviri eserleri de mutlaka kitaplığımızda bulundurup okumalarımızı destekliyoruz. Bunlar kimi zaman edebi, kimi zaman akademik olabiliyor. Ancak her daim okumalarımızın sonunda çeviri hakkında yorum yapmak kaçınılmaz oluyor. Kimimiz çevirinin çok akıcı olduğunu belirtirken kimimiz ise okunmayı imkansız hale getirdiğinden dem vuruyoruz. Bazen de çevirmenine göre eser seçtiğimiz oluyor. Bunların arasında eleştiri yaptığımız çevirilerde neyi eksik buluyoruz diye baktığımızda, özellikle de Doğu Asya dillerinden yapılan çevirilerde, karşımıza en çok çıkan yorum kültürel ögeleri barındıran kelimelerin çevirisi konusu oluyor. Pek çok kez sizler de denk gelmiş veya aynı serzenişte bulunmuş olabilirsiniz. Bu ögelerin Türkçe’ye çevirisi konusunda ortak bir dil neden belirlenemiyor sorusu akıllara geliyor veya okuduğumuz eserdeki bir olaya dair internet araması yapmaya kalktığımızda o olaya çeviri yüzünden ulaşamadığımızda canımız sıkılıyor. Okuyucu açısından oldukça haklı serzenişler olsa da çevirmen açısından da bakmak gerekiyor bu konuda bence. Bir eseri Türkçe’ye kazandırırken özellikle Türk kültüründe olmayan sadece çevirisi yapılan dile ait kültürde bulunan ögelerin aktarılmasının ne denli zor olduğu aşikar. Aynı şekilde özel isimlerin kendi dillerinde söyleniş biçimlerine göre Türkçe’ye aktarılması konusunda romanizasyon da zorlayıcı. Bu açıdan dilimize büyük zahmetlerle çevrilen eserlerin çeviri sürecindeki arka planına biraz daha yakından bakmak ve hatta anlayışla bakmak gerekiyor. Bu anlayışı, daha doğrusu bu bakış açısını kendimize katabilmek, eserlerin aslında Türkçe’ye çevrilirken bunun sadece dilbilgisi kurallarından ibaret olmadığını ve çevirmenlerin o eseri bizlerin daha iyi anlayabilmesi ve kitabı o kültürün değerlerine göre okumamızı sağlayan bir süzgeçten geçirdiklerinin de farkına varmamızı sağlıyor.

İşte bu noktada elimizdeki Çeviri Amaçlı yazılan ve bir kültürü en iyi temsil eden ve başka dile çevrilmesi hepimizin kabul edeceği üzere oldukça zor olan atasözleri ve deyimler üzerine yazılan bu eser bir başvuru kitabı haline geliyor. Giriş kısmının ardından kitap ilk olarak Atasözleri ve Deyimsel İfadelerin Çeviri Etkinliğindeki Yeri başlığı ile Kore toplumunda atasözleri ve deyimlerinin kökenleri hakkında ve bunların kültürel olarak günlük hayattaki yerlerinden söze başlıyor. Hemen ardından kitap isminden de anlaşılabileceği üzere üç bölüme ayrılıyor. İlgisi olanlar için bu bölümlerin isimlerini şu şekilde paylaşmak isterim;

1. Korece Atasözleri
   1. Türkçe Karşılığı olan Korece Atasözleri
   2. Türkçe Karşılığı Deyim olan Korece Atasözleri
   3. Türkçesiyle Zıt Fikirli Atasözleri
2. Korece Deyimler
   1. Beden Kelimeleri ile İlgili Deyimler
   2. İfadesi Farklı Anlamı Aynı Deyimler
3. Hanca Dörtlemeler

Seçilen her bir atasözü aşağıda örneğini görebileceğiniz hem Korece yani Hangıl şeklinde verildikten sonra, altında bu atasözünün Türkçe olarak okunuşu ve en sonunda da Türkçe karşılığı verilmiş durumda. Bunun ardından ise Korece atasözlerinin birebir kelime karşılığının Türkçe’ye çevirisi yapılarak ne anlama geldiği ve Türkçe’deki karşılığıyla ilişkisi açıklanmıştır.

Deyimler kısmında ise içerik olarak ikiye ayrıldığını yukarıdaki içindekiler tablosunda belirtmiştim. Beden ile ilgili olan deyimlerde birer tablo şeklinde Korece deyim, okunuşu, Korece asıl anlamı/ifadesi ve Türkçe’de karşılığı olan deyim verilmiştir. İfadesi farklı anlamı aynı olan deyimler ise tıpkı atasözleri gibi Korece versiyonu, Okunuşu ve Türkçe karşılığı şeklinde yazılarak altında açıklamaları verilmiştir.

Hanca Dörtlemeler kısmı kitabın en ilgi çekici kısımlarından biri. Kore kültürünün köklerini anlayabilmek için kesinlikle dikkate alınması gereken ve dilin içerisinde yüzyıllarca kullanılarak süre gelen Çince karakterleri yani Hanca’yı öğrenmek ve hatta çevirebilmek için harika bir rehber niteliğinde. Özellikle Korece içerisinde yer alan Hanca dörtlemeler Göksel Türközü’nün kitapta belirttiği üzere “Korelilerin tarihini, felsefesini, hatta yaşam bilgeliğini barındırıp sadece dört heceden oluşan” ifadelerdir. Toplamda 110 farklı dörtlemenin ele alındığı bu bölümde dörtlemenin Korece yazılışı-Hanca şeklinde yazılışı ve okunuşu yazıldıktan sonra alt bölümde anlamı ve Türkçe’deki karşılığı detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Hemen altında ise dört hanca karakterin tek tek açıklamaları yapılmıştır.

Bir başucu eser niteliğinde olduğunu belirtmiştim değil mi? Okuması ve incelemesi oldukça keyifli olan bu eser 2018 yılında Likya Kitap tarafından yayınlanmış olup toplamda 243 sayfadan oluşmakta.

Kore kültürünün yapı taşlarını yakından tanımaya var mısınız?