Türkiye’de beş (5) Üniversitede uzmanlık alanı olarak Japonca okunabilmektedir. Bu üniversiteler, Japonca bölümlerinin kuruluş yılları sırasıyla aşağıdaki gibidir:
Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü, Japon Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı
Üniversite bitip de iş hayatına atıldıktan sonraki süreçte zaman zaman “Ben hangi noktadayım? Gerçekten de burada mutlu muyum?” gibi sorular sorarak hayatta kendimize bir yer bulmaya çalışıyoruz. Mangada, kedisiyle birlikte yaşayan bir kadının bu sorularına cevap aradığı dönemi okuyoruz.
Tek cilt olan manga, 2016 ylında Makoto Shinkai (新海 誠) tarafından yazılmış, Tsubasa Yamaguchi (山口つばさ) tarafından çizilmiş. Her ne kadar manga 2016 yılında çıkmış olsa da aslında daha eski bir geçmişi var. İlk defa 1999 yılında, Makoto Shinkai’nin tek başına hazırladığı ve kedi karakterini seslendirdiği beş dakikalık bir anime olarak izleyici karşısına çıkıyor. Mangayla aynı ismi (Kadın ve Kedisi – 彼女と彼女の猫 – She and Her Cat) taşıyan bu anime, 2000 DoGA CG Animasyon Yarışması’nı kazanıyor ve CoMix Wave Films (株式会社コミックス・ウェーブ・フィルム) isimli Japon animasyon stüdyosunun ilgisini çekiyor. Stüdyo, Makoto Shinkai’yi işe alıyor ve birçok projesinde yönetmen olarak görev veriyor. Bu da Makoto Shinkai’nin üne kavuşmasına yardımcı oluyor.
1999 yılında çıkmış olan bu anime, 4 – 25 Mayıs 2016 tarihleri arasında dört bölümlük bir anime serisi haline getirilerek yayınlandı. İlk animedeki olaylar yerine farklı olayların anlatıldığı bu anime serisinden sonra, serideki olayların devamı şeklinde Nisan ve Mayıs 2016’da manga olarak “Monthly Afternoon” isimli dergide yayımlandı. Ardından, Ağustos 2016’da tek cilt olarak basıldı.
Manganın Türkçe baskısı Gerekli Şeyler Yayıncılık tarafından yapılmış. Kitabın çevirisini Ayşenur Sayıt yapmış. Kendisi, aynı yayınevinden çıkan ve Makoto Shinkai’nin eserleri olan; Saniyede Beş Santimetre (秒速5センチメートル), Senin Adın (君の名は。) ve Seninle Bir İklim (天気の子) isimli mangaları da çevirmiş. Aynı zamanda, yine aynı yayınevinden çıkan Haikyu!! (ハイキュー!!) isimli manga serisinin de çevirmeni.
Mangada, üniversiteyi yeni bitirmiş ve iş hayatına atılmış genç bir kadının kedisiyle birlikte yaşadığı küçük apartman dairesini ziyaret ediyoruz. Genç kadın, tek başına ayakta durabildiği için mutludur ancak etrafındakiler ve yaşadığı olaylar nedeniyle ne yapması gerektiğini bir türlü kavrayamamaktadır. Kafasındaki karmaşadan biraz olsun uzaklaşabildiği zamanlar ise kedisiyle birlikte geçirdiği zamanlardır. Kedisi de tıpkı kendisi gibi etrafındaki hayatı anlamaya çalışmaktadır. Mangadaki tüm olaylar kedinin bakış açısından okuyucuya veriliyor. Aynı dili konuşamayan, birbirlerini anlamakta zorlanan iki canlının sadece hissettikleriyle ortak noktalar bulabildikleri bu küçük apartman dairesindeki hüznün umuda dönüştüğü bir yolculuğa çıkıyoruz.
İçerisinde aksiyon dolu olayların yaşanmadığı, son derece sakin ilerleyen bir konusu var. Ancak üniversiteyi bitirip işe başladıktan sonra benzer süreçler yaşamış okurların kendini yakın hissedeceği karakterler barındırıyor. Bu sebeple, benzer durumlarla karşılaşmamış kişilerin oldukça sıkıcı bulabileceği bir manga olma ihtimalini de not etmek gerek.
Kedileri seviyorsanız, hayatın içinden bir şeyler okumak istiyorsanız bu mangaya bir göz atmanızı öneririm.
Herkese iyi okumalar!
Tepedeki Rüzgar kanalında, bu manga ile ilgili videomu seyredebilirsiniz;
Bir türlü sona ermeyen bir döngünün içinde olsanız ve her gün aynı olayları tekrar tekrar yaşamak zorunda kalsanız ne hissederdiniz? Mangada, ana karakterimiz Keiji Kiriya’nın dünyayı işgal eden Taklitçiler adlı uzaylılarla savaşında bir döngüden kurtulmaya çalışmasını okuyoruz.
İki ciltten oluşan manga, 2004 yılında Hiroshi Sakurazaka (桜坂 洋) tarafından yazılmış “All You Need is Kill” (オール ユー ニード イズ キル) isimli romanın manga uyarlaması. 2014 yılında Ryōsuke Takeuchi (竹内 良輔) tarafından romandan mangaya uyarlanan bu eserin çizimlerini Takeshi Obata (小畑 健) yapmış. Takeshi Obata, aynı zamanda dünyaca ünlü “Death Note” isimli manganın da çizeri. Kitabın Türkçe baskısı Akılçelen Kitaplar tarafından yapılmış. Ancak kitapların içinde çevirmenle ilgili bir bilgi yer almıyor. Sadece internet üzerinden, Boğaç Erkan’ın çevirmen olduğu bilgisine ulaşabildim. Ancak bu da kesin mi bilemiyorum. Manganın ilk cildinde “Yayına Hazırlayan” olduğu bilgisi verilmiş. Aynı zamanda manganın Japonca’dan mı yoksa başka bir dilden mi çevrildiği bilgisi de yer almıyor.
Manga serisinin konusuna gelecek olursam; dünya, “Taklitçiler” ismindeki uzaylılar tarafından işgal altındadır. Bir türlü yenilemeyen bu düşman karşısında “Birleşik Savunma Ordusu”nun da yapabileceği pek bir şey kalmamıştır. Yine de yılmadan savaşa devam etmektedirler. Acemi bir asker olan Keiji Kiriya da bu savaşta girdiği ilk çatışmada hayatını kaybeder. Buna rağmen; ilginç bir şekilde, kendini savaşın bir gün öncesinin sabahında bulur. Bu andan itibaren aynı olayları tekrar tekrar yaşadığı bir döngüye girer. Bu döngü devam ederken en ünlü askerlerden biri olan Rita Vrataski ile tanışır.
Okurken keyifli vakit geçirebileceğiniz, aksiyon dolu bir manga. Bilim kurgu öğeleri de bolca yer alıyor. Başlarda biraz kafa karıştırıcı olsa da ilerleyen bölümlerle birlikte her şey yerli yerine oturuyor. Aynı zamanda mangadaki karakterlerin geçmişleri ve hissettikleri hakkında da bilgiler alabildiğimiz için onların yaşadıkları zorluklara dahil olabiliyoruz.
Bu manganın aynı zamanda 2004 yılındaki romanın temel alınarak uyarlandığı bir filmi de bulunmakta. Doug Liman’ın yönettiği, Tom Cruise ve Emily Blunt’ın başrolleri paylaştığı, 2014 yılında çıkan film uyarlaması ile manga arasında bazı farklılıklar bulunmakta. Filmin ilerleyişindeki bazı olaylar değiştirilmiş, özellikle de filmin son kısmıyla manganın son kısmı birbirinden oldukça farklı. Bunlara rağmen, iyi bir uyarlama olduğunu söyleyebilirim.
Bilimkurgu öğeleri içeren, karakter gelişimi odaklı öyküleri ve mecha türünde animeleri seviyorsanız göz atmanızı öneririm.
Herkese iyi okumalar!
Tepedeki Rüzgar kanalında, bu manga serisi ile ilgili videomu seyredebilirsiniz;
Bu yayınımda Japon toplumunu, Japon toplumuna özgü unsurları, Japon kırsalını merak eden, dahası ileride bu alanda çalışma yapmaya düşünenlere yönelik Türkçe bir eser tanıtacağım:
Japon Modernleşmesine Kırsaldan Bakış.
Japon Modernleşmesine Kırsaldan Bakış eseri Tolga Özşen tarafından yazılmış ve 2016 yılında Nobel Kitap tarafından basılmıştır. Eser toplam 212 sayfadan oluşmaktadır.
Öncelikle Tolga Özşen hakkında kısaca bilgi vermek istiyorum.
Tolga Özşen, lisans eğitimini 2002 yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi Japon Dili Eğitimi Anabilim Dalı’nda tamamlamış, daha sonra yüksek lisans ve doktora eğitimi için Japonya’ya giderek Kumamoto Üniversitesi’nde eğitim almıştır. “Yaşlanan Japon Kırsalında Yaşlıların Rol ve İşlevleri” teziyle 2007 yılında yüksek lisans eğitimini, “Azalan Nüfus Sürecinde Japon Kırsalının Sürdürebilirlik Sorunu Üzerine” adlı teziyle de 2010 yılında doktora eğitimini tamamlayarak Türkiye’ye geri dönmüş ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Japon Dili Eğitimi Anabilim Dalı’nda göreve başlamıştır. Kendisi hala aynı üniversitede görev yapmaktadır. Buna ek olarak, Japonya’da bulunduğu süre zarfında 2008-2009 yılları arasında da Fukuoka Üniversitesi’nde öğretim elemanı olarak görev yaptığını da belirtmek isterim.
Japon Modernleşmesine Kırsaldan Bakış eseri Japonya’yı, Japon toplumunu ve Japon kırsalını tanımak isteyenler için oldukça önemli bir çalışma. Eser toplamda 3 bölümden oluşmakta ve bunlar;
Japon Toplumunun Sosyokültürel Kodları
Dünden Bugüne Japon Kırsalı
Yenilenmiş Parametreler ve Yeni Aktörler ile Japon Kırsalının Yarını
Japon Modernleşmesine Kırsaldan Bakış, hepimizin bildiği ya da duyduğu Japon modernleşmesini farklı bir bakış açısıyla ele almakta. Dr. Tolga Özşen’in ifadesiyle de bu çalışma Japon modernleşmesinde madalyonun öteki yüzüne odaklanmakta. Ayrıca eser, yaşlı Japonya, küreselleşen Japon kırsalı, yabancı gelinler gibi Japon toplumunun ilginç noktalarını ele almasıyla ve de akıcı diliyle okuyucuyu kendisine çekmekte.
Son olarak Tolga Özşen’in Youtube üzerinde Japonya, Japon toplumu gibi konuları ele aldığı birkaç videosu da bulunmakta. Zamanı olanlar bu videolara da göz atabilirler.
Bu haftaki çeviri eser tanıtımımda Banana Yoshimoto’nun Mutfak eserini ele alacağız. Açıkçası lisans dönemimde bu kitabın ismini birçok kez duymuştum ve hiç okuma fırsatım olmamıştı. Geçen hafta içerisinde kütüphanede Japon yazarların Türkçe’ye çevrilmiş eserlerine göz gezdirirken Mutfak eserine denk geldim. Eser sayfa sayısı olarak da çok fazla olmadığından hemen okumaya başladım ve hızlı bir şekilde öyküyü tamamladım.
Mutfak eseri içerisinde 2 öykü bulundurmakta. Bunlardan birisi eserin ismini aldığı “Mutfak”, diğer ise “Ay Işığı Gölgesi” adlı öykü. Ben bu yayınımda Mutfak öyküsünü kısaca ele alacağım. Tabi öyküye geçmeden önce yazarımız ile ilgili bilgi verelim.
Banana Yoshimoto 1964 doğumlu bir yazar, ancak kendisinin gerçek ismi Mahoko Yoshimoto’dur. 2002 yılından 2015 yılına kadar Banana Yoshimoto’yu takma adı olarak kullanmış ve bu ismi de Hiragana olarak yazmıştır.
Yazarın ilk çıkış yaptığı öyküsü tahmin edeceğiniz üzere Mutfak öyküsü. Bu eser Japonya’da 1988 yılında キッチン(kiççin) ismiyle basılmıştır. Ancak bu öykü basılmadan önce, yani 1987 yılında, 海燕新人(kaien şincin) Edebiyat Ödülünü almıştır. Buna ek olarak bu öykü 1989 yılında ve 1997 yılında filme uyarlanmıştır. Bunun dışında yazarın ödül aldığı farklı eserleri de bulunmaktadır. Bunlardan birkaçını söylersek, TUGUMI adlı romanı ile 1989 yılında 山本周五郎(Yamamato Shuugorō) ödülünü almış, アムリタ(AMRITA) eseri ile de 紫式部(Murasaki Şikibu) edebiyat ödülünü kazanmıştır.
Mutfak öyküsü, Mikage Sakurai’nin hayattaki tek ailesi olan büyükannesini yitirmesi ile başlamaktadır. Genç bir kız olan Mikage, büyükannesinin ölümü ile yıkılmıştır. Ancak bir gün tanıdıkları olan Yoichi Tanabe onun kapısını çalar ve kendisini evlerine davet eder. Mikage ise bu daveti kabul eder ve onlara taşınır. Öykü de burada başlar.
Öyküyü okuduğunuzda siz de fark edeceksinizdir ki öykü gerçekten çok sade bir dil ile anlatılmakta ve karakterlerin duygu durumlarını bir şekilde kafanızda canlandırabiliyorsunuz. Ayrıca öyküyü okurken Japonya kültürünü az da olsa tadabilirsiniz diye düşünüyorum.
Mutfak eseri Türkçe’ye Alev Durucan tarafından kazandırılmış ve 1998 yılında da Arion Yayınları tarafından basılmıştır. Eserin Türkçe’si 144 sayfadan oluşmakta ve yanlış araştırmadıysam satışı da hala devam etmektedir.
Bu haftaki paylaşımımızda Banana Yoshimoto’nun Mutfak eserini ele aldık. Gelecek haftaki yayınlarımızda görüşmek üzere.
GÜN'den 